De schoppenvrouw komt er bij het kaartleggen niet goed vanaf. Deze donkere vrouw (innerlijk en uiterlijk) staat voor onrust, geheimen, duisternis. Het zou om een gescheiden vrouw gaan of een weduwe. Iemand die geheimen en schandalen niet schuwt en ze zelfs opzoekt of ze groter maakt.

Wat gebeurt er als je op een leeftijd bent waarin je zeer ontvankelijk bent voor aandacht, liefde, zekerheid? Als je in de puberteit in aanraking komt met het spirituele en je te horen krijgt dat de schoppenvrouw je toekomst zal bepalen, dat je beter geen kinderen kunt krijgen, want dat het daar slecht mee af zal lopen, of anders gezegd, dat je een slechte moeder zult zijn? Laat je een dergelijke uitspraak je leven leiden of schiet hij je weer te binnen op een moment dat je je realiseert dat het klopt? Dat je een slechte moeder bent en dat je dochter iets heeft gedaan wat afschuwelijk is.
Paula is een vrouw met geheimen, dat is zeker. Een gesloten vrouw, als meisje al een outsider. Ze schaamt zich voor haar moeder die als toiletjuffrouw in het Americain werkt. Een vader is niet in beeld. Ze kiest haar vrienden met een doel, met berekening, totdat er een nieuw, apart meisje in haar klas komt. Ze wordt meegesleept door de totaal andere, haast mystieke manier waarop Charlie en haar broer hun leven leiden, als volwassenen in een groot, oud huis met een ziekelijke moeder en een afwezige vader. De moeder maakt gebruikt van een spiritueel raadgever en ook de kinderen houden wel van een goed gesprek over geesten. Als Paula er op harde wijze achter komt dat ze gebruikt is in hun spelletjes, is haar hart gebroken en samen met de duistere voorspelling van de wonderdokter, is dit genoeg om een flinke muur om zich heen te bouwen en nooit meer haar ware gevoel bloot te geven. Ze bouwt een zorgvuldige toekomst op, gebaseerd op wat ze denkt dat goed voor haar is en later ook voor haar man. Ze is berekenend en denkt dat ze alles onder controle heeft. Ze denkt haar man te kennen en te weten wat hij denkt.

Kijk, kijk hem liggen, hij slaapt en weet van niets. Vertellen zal ik het hem ook niet, het zou zijn leven vergiftigen.

Met haar dochter is er een afstand, het is duidelijk dat ze van haar zestienjarige dochter veel niet weet, te veel. Als ze er achter komt dat haar dochter iets verschrikkelijks heeft gedaan, gaat de voorspelling over haar moederschap weer een prominente rol spelen, maar zij zal de controle niet verliezen. Of toch wel?

In de weerspiegeling van het raam zie ik ze naar me kijken. Mijn dierbaren. Sluw, leugenachtig, berekenend, liefdevol op hun manier.

Maar ziet ze niet ook haar eigen weerspiegeling in het raam?

We zijn afhankelijk van elkaar, we zijn familie, we zijn een gezin dat ik zou kunnen opbreken.

Wat gaat ze doen? Of heeft ze al iets gedaan, waardoor het buiten haar controle gaat vallen? Schoppenvrouw, een weduwe of gescheiden vrouw…

Geen woord te veel in dit boek en toch is het een rijk verhaal, met rake persoonsschetsen, voldoende geschiedenis en sprekende decors.

Alleen dat omslag. Een tomaat, gezonde vrucht van een verder giftige plant. Symbool van geluk en harmonie? Rood en zwart, de kleuren in het kaartspel, waarbij de rode kaarten de positieve kanten verbeelden? Heb ik iets gemist in het boek? Ben benieuwd waarom voor deze afbeelding is gekozen en wat anderen er voor betekenis aan geven. Niet dat dat per se moet, maar ik vind het een fascinerend beeld.

Schoppenvrouw. Mensje van Keulen. 137 pp.
Dit was het boek dat we lazen in april 2016 voor Een Perfecte Dag Voor Literatuur. Het exemplaar dat ik las, werd beschikbaar gesteld door Uitgeverij Atlas Contact. Lees hier wat andere bloggers voor EPDVL over dit boek te zeggen hadden.