Een literaire thriller, staat er op de cover. Een thriller zeker, literair dat is de vraag. Maar een antwoord op deze vraag roept een discussie op die hier niet op zijn plaats is. Laten we ons dus maar focussen op het thriller aspect en op het historische aspect dat minstens zo duidelijk aanwezig en interessant is in dit boek.
Tegen de achtergrond van WO II in Italië, waar Mussolini net is afgezet en de regering zich heeft afgekeerd van de Duitsers en naar de geallieerde kant is overgelopen – waardoor Italië nu in oorlog is met Duitsland en een bezet land is geworden – past een bemiddelde, intellectuele familie in Florence zich op verschillende manieren aan aan de nieuwe situatie in hun stad en land. Ieder gezinslid neemt op zijn eigen wijze deel aan het verzet tegen de Duitsers en de met hen samenwerkende nationale fascisten. De partizanengroep (verzet) waarvan ze deel uitmaken biedt op allerlei manieren verzet tegen de Duitse bezetter. Maar zoals het in oorlogstijden gaat, is er ook sprake van verraad. Verraad, trouw, wraak en angst. De gevolgen van daden en beslissingen in die oorlogsjaren reiken tot in het eerste decennium van de 21ste eeuw, zestig jaar na dato, wanneer een vreemde moord leidt tot een onderzoek in heden en verleden. Natuurlijk hebben verschillende personen verschillende belangen en tot op het eind van dit verhaal blijft het spannend.
Bij het lezen van dit boek moest ik sterk denken aan boeken als Haar naam was Sarah van Tatiana de Rosnay en Het familieprortret van Jenna Blum. In die verhalen gaan vrouwen uit deze tijd op zoek naar het oorlogsverleden en het latere wel en wee van familieleden dan wel andere personen waar zij min of meer toevallig mee in aanraking komen. Vervolgens ontrollen zich spannende, ontroerende, gruwelijke en onverwachte verhalen en ontmoeten personen uit heden en verleden elkaar in nabestaanden, onechte kinderen, vergeten familieleden, aangetrouwde namen etc. Al deze boeken vertellen een uniek verhaal over een geschiedenis uit de Tweede Wereldoorlog. Fictie of waarheid, het maakt niet echt uit. Het decor is echt en de verhalen hadden zeker waar kunnen zijn. Het biedt ons een geromantiseerde kijk op een harde werkelijkheid die zo gruwelijk is dat het voor mensen die het niet hebben meegemaakt, nog steeds moeilijk is om te bevatten wat er in die periode in Europa is gebeurd. De gruwelijkheden worden zeker wel beschreven in deze boeken, maar er staat altijd iets goeds tegenover, er is altijd iets moois uit voort gekomen en de goede karakters hebben altijd iets verschrikkelijks gedaan om een hoger doel te dienen. De slechte karakters daarentegen, blijken vaak toch iets aardigs of menselijks te hebben gedaan. Het leest heerlijk, het is spannend en de ogenschijnlijk los van elkaar staande verhaallijnen en personen, blijken uiteindelijk allemaal een radertje te zijn in het grote, op te lossen mysterie. En passant leren we nog wat van de geschiedenis en als het boek uit is, hebben we het gevoel dat we ons moeten losrukken, terug in deze tijd, die gelukkig ook altijd nog wat romantisch uit het verleden heeft achtergelaten aan het einde van het boek… Al deze ingrediënten en opmerkingen zijn van toepassing op Villa Triste. Een heerlijk dik en spannend vakantieboek, maar het mist de diepgang en originaliteit die het onderscheidend zou maken binnen haar genre.
Villa Triste. Lucretia Grindle (oorspronkelijke titel The Villa Triste, 2010). In Nederlandse vertaling verschenen in juli 2012 bij A.W. Bruna Uitgevers.
MZ boek- en tekstprojecten 