Begin december 2012 was het weer in het nieuws. Het aantal mensen met overgewicht en met ernstig overgewicht stijgt. Meer dan de helft van de mannen (54%) boven de 20 is te zwaar en vrouwen doen hier niet veel voor onder: van hen is 43% te zwaar.

Toen dit nieuws voorbij kwam, was ik net toe aan het laatste hoofdstuk van Eet mij. Een interessante verhandeling over eten en de hersenen, dikke mensen, dunne mensen, zinloos lijnen, andere problemen als gevolg van overgewicht en een aanzet tot een eventuele oplossing voor het doorbreken van patronen en omstandigheden die leiden tot het aanbieden, kopen en opeten van ongezonde, dik makende voedingsmiddelen.

In Eet mij wordt gesteld dat “de meeste kilo’s die momenteel over onze collectieve broekboorden hangen een onopzettelijk en ongewenst gevolg zijn van de niet-optimale onbewuste voedingskeuzes waar onze moderne eetomgeving voortdurend toe uitnodigt.”

De auteurs, Asha ten Broeke – volgens eigen zeggen een dikkerd die zich daar heel bewust van is en van alles doet en heeft gedaan om af te vallen en in ieder geval fit is – en Ronald Veldhuizen – een slanke den, die hier niets voor hoeft te doen of te laten, maar daardoor niet per definitie fitter en gezonder is dan een persoon met overgewicht – bekijken in dit boek de diverse aspecten die te maken hebben met de oorzaken en gevolgen van dik worden, dik zijn en dik blijven.

De paden die zij zelf bewandelen, de mensen die zij spreken, de onderzoeken die zij aanhalen en de praktijkvoorbeelden die ze beschrijven zijn herkenbaar, duidelijk, soms vermakelijk, vaak ook stuitend en verhelderend.

Het leert je kritischer te kijken naar zaken die met eten kopen en opeten te maken hebben en waarvoor je tot nu toe niet genoeg aandacht had. Zo is daar bijvoorbeeld de indeling van de supermarkt die van begin tot eind er op is ingericht om mensen zoveel mogelijk te laten kopen, vooral dingen die ze lekker vinden en die per definitie niet heel gezond zijn. Nu begrijp ik ook waarom ik te vaak thuiskom met die fel geglazuurde donuts die meteen naast de groente-afdeling aan het begin van de supermarkt op kinder-ooghoogte staan uitgestald, als ik met mijn vijfjarige boodschappen heb gedaan. Stuitend ook om te lezen dat de marge op groente en fruit heel hoog is om te compenseren voor de lage prijzen van bijvoorbeeld bier en wasmiddelen. Begrippen als afslankmythe, jojo-effect, snacktaks en fruitkorting, maar ook het obligate Pavlov-effect en de B(ody)M(ass)I(ndex) passeren de revue.

Als dit boek iets duidelijk maakt, dan is het dat er achter een (te) dik persoon een scala van omstandigheden zit verscholen, die er in meer of mindere mate aan bijdragen dat die persoon dik is (o.a. biologische, neurologische, sociaal-economische factoren) of die het voor veel mensen moeilijker maken om weerstand te bieden aan de eet-mij omgeving waarin wij tegenwoordig leven. Het is te simpel om te zeggen dat iemand die te dik is teveel eet, te weinig beweegt en beter zou moeten weten.

Een leuk, verhelderend boek, een goede aanrader om te lezen bijvoorbeeld in de maand van overvloed of aan het begin van het nieuwe jaar. Het geeft je inzicht, stof tot denken en goede moed en tips om naar dik zijn te kijken en er indien nodig wat aan te doen of er mee om te gaan. Prettig, gemakkelijk leesbaar geschreven, soms lijkt het iets te haastig geformuleerd en/of geredigeerd te zijn, wat leidt tot een aantal slordigheidsfoutjes. Maar die staan het leesplezier niet in de weg. Uitgebreide toelichtende noten aan het einde van ieder hoofdstuk en een index maken het verhaal compleet.

Eet mij. Geschreven door Asha ten Broeke en Ronald Veldhuizen. Uitgegeven door Maven Publishing. Verschenen: november 2012. 248 pp.