Recensie: Niets is wat het lijkt. Bundel met tien verhalen van onbekende, veelbelovende auteurs.

Eerlijk is eerlijk, korte verhalen zijn niet mijn ding. Ik duik graag wat dieper een boek in en wil graag wat meer en langer met een verhaal en ideeën er achter bezig zijn. Verhalen geven mij snel een onbevredigend gevoel. Daarom lees ik ze ook bijna nooit. Maar omdat je ook  open moet staan voor nieuwe dingen, was het lezen en recenseren van deze bijzondere verhalenbundel een extra grote uitdaging voor me.

Een bijzondere verhalenbundel in de eerste plaats door het idee er achter. Een nieuwe uitgeverij schrijft (tot nu toe) twee keer per jaar een verhalenwedstrijd uit rond een bepaald thema. De tien beste, meest originele, mooiste verhalen worden gebundeld en gepubliceerd en zo krijgen onbekende schrijvers een podium en een kans om een groter publiek te bereiken. (lees hierover meer in mijn blog: Werk in uitvoering: Uitgeverij Fenikso voor boeken met een blijvend karakter).

niets is wat het lijktDe eerste bundel Niets is wat lijkt verscheen in maart 2013. De tien verhalen die er in staan, zijn geschreven door drie mannen en zeven vrouwen (er van uitgaande dat Anne ter Beek een vrouw is). Twee van de mannelijke schrijvers kozen voor een mannelijk perspectief/hoofdpersoon en dit zijn meteen ook de twee verhalen met en magisch tintje, De angstwinkel en Het kwaad. ‘Het kwaad’ speelt in deze twee verhalen een rol. Vooral het verhaal van Henk Kruijff geeft een nieuwe visie op de meest traditionele personificatie van het kwaad. Het is het verhaal van ‘de derde man’ Jaap Boekestein, Walter Scholkamps vrouw dat mij aangenaam verraste. Een snelle stijl, direct, maar op een manier geschreven die in de korte tijdsspanne van het verhaal toch een situatie schetst die ons ook zou kunnen overkomen en waarin ook heel menselijk gereageerd wordt… Van de vrouwen kozen er twee voor een mannelijk en vijf voor een vrouwelijk perspectief. Het verhaal van Jacquelien Vroemen, De schat, is leuk bedacht, maar het loopt niet lekker. Mijns inziens komt dit voor een deel door het taalgebruik. Soms wil iemand dingen te mooi schrijven en worden woorden gebruikt die niet passen bij de personen. De verjaardag van Nina van Anne ter Beek is knap in elkaar gezet, maar soms zijn de overgangen en kunstgrepen die op de uitkomst aansturen wel heel abrupt of niet goed uitgewerkt en hierdoor bekruipt je gaandeweg het gevoel dat het niet helemaal klopt, maar niet op de manier waarop het echt niet klopt! In Het perfecte weekend is al snel duidelijk wat er aan de hand is en waar het op uit zal draaien. Naast het wel erg plotselinge einde vind ik dit verhaal niet goed uitgewerkt, terwijl het onderwerp juist wel tot mijn verbeelding spreekt. De brief van Joyce Willemse is een mooi verhaal, waarbij ik de opdracht niet meteen terug vind, maar desalniettemin knap geschreven, met mooie sfeertekeningen. De verhalen van Lisanne Ortsen en Conny Hoogendoorn spreken mij het meest aan. Twee gezichten is spannend met goede perspectiefwisselingen, het zit knap in elkaar en de uitkomst was onverwachts. Conny Hoogendoorn bewijst dat er meer is op het gebied van erotische verhalen dan de Vijftig tinten grijs boeken. Ik denk ook dat verhalen zich veel beter lenen voor dit genre en juist het balanceren op het randje tussen het verhaal en de erotiek en daarbij niet al te expliciet te worden gaat de auteur van De strop goed af. Van het laatste verhaal van Femmy Fijten, Maxima cum laude sprak vooral het open einde me erg aan…

Een heel korte bespreking van ieder verhaal, maar dit moet voorkomen dat teveel van de inhoud verklapt wordt. Lees dit boek zelf en besef hoe moeilijk het is om een kort verhaal te schrijven en hoe knap het is wat deze auteurs hebben gedaan. De kwaliteit van de taal en de uitwerking van de ideeën is over het algemeen heel goed te noemen en de verhalen zijn ondanks hetzelfde thema, wel heel verschillend. Bijzondere verhalen dus die benieuwd maken naar de verdere stappen van deze auteurs. Het maakt ook benieuwd naar alle inzendingen die de laatste tien niet hebben gehaald: waren er veel verhalen die op elkaar leken, was het niveau van die verhalen ook zo hoog of sprongen deze verhalen er echt uit?

Verder kan nog een kleine tip worden afgeleid uit deze verhalen: als je iets kwaads in de zin hebt met een persoon: kies een afgelegen boerderijtje uit dan kun je ongestoord je gang gaan. In maar liefst drie van de tien verhalen kiest de hoofdpersoon een dergelijk decor uit om zijn of haar snode plannen uit te voeren…