De Servische Darko (20) is op zijn elfde met zijn ouders naar Nederland gekomen vanuit voormalig Joegoslavië. Nederland wordt gezien als land met ongekende mogelijkheden en Darko is vastbesloten wat van zijn leven te maken. Opgeslokt door het volwassen worden, zijn werk, de liefde, de verleidingen van Rotterdam en het nog steeds leren van de taal, blijkt het nog niet zo gemakkelijk om dit te bereiken. Ook zit hij met vragen over het verleden, de rol van zijn vader in de oorlog en hun reis naar Nederland.
Darko leert zijn taallessen, zijn lessen in de liefde en de lessen in het leven al doende en ervarende. Hij is helemaal gek op zijn vroegere en oudere lerares Janna die hem een anker geeft in zijn leven, terwijl ze zelf zoekende en twijfelende is. Twee generaties, twee culturen, het lijkt heel heftig maar ondertussen eigenlijk ook heel gewoon. Als Janna hem zonder duidelijke reden verlaat, zal moeten blijken of Darko genoeg lessen heeft geleerd om verder te komen in de soms hopeloos gecompliceerde maatschappij en situaties waarin hij zich bevindt.
Dit boek bestaat uit drie delen waarin zeven maanden uit Darko’s leven worden beschreven. Lessen in taal waarin de lust, liefde en onenigheid tussen hem en Janna nog hoog oplaaien, terwijl hij de finesses van het Nederlands en de eigenaardigheden van de Nederlanders probeert te begrijpen. In het tweede deel, Lessen in liefde vraagt Darko zich af waar hij staat nu Janna hem doodzwijgt. Heeft een opleiding nog wel zin, heel hard werken brengt uitputting en verdoving. Als Janna hem vraagt of ze zijn verhalen die hij ter oefening in het Nederlands, opschreef, mag uitgeven, weigert hij. Darko pakt zijn opleiding weer serieus op en heeft daarnaast ruimte om zich te verdiepen in zijn vroege jeugd, de oorlog in de jaren 1990 in zijn geboorteland en de geschiedenis van zijn ouders. Het zijn deze lessen in leven waarmee hij uiteindelijk zijn examen maakt. Maar het is wel Janna die hij na afloop belt: ‘Zij maakt het verhaal, dus zij maakt ook het einde.’
En hiermee heeft het boek een open einde en blijft de lezer achter met de vraag hoe het nu eigenlijk zit. Hoe zit het met de hoofdpersoon in het boek Janna en de schrijfster Michelle van Dijk? Hoe zit het met Darko’s verhaal en de publicatie ervan? Waar houdt de werkelijkheid op en begint de fictie? En hoe zat het eigenlijk ook weer met die vreselijke en verschrikkelijk ingewikkelde oorlog, die deze dagen weer zo actueel is met de uitspraken van het Joegoslavië tribunaal? En als je als lezer na het uitlezen van een boek met dit soort vragen achterblijft, als de schrijver van begin tot eind de touwtjes in handen heeft en ze dan op het juiste moment laat vieren dan heb je wat mij betreft een geslaagd boek geschreven.
Dit boek, met prachtig omslag en met de grootste zorg vormgegeven en geredigeerd, leest als een trein en is wat mij betreft een jaloersmakend debuut, geschikt voor een groot lezerspubliek. Des te leuker dat dit boek komt uit de pen van een van mijn medebloggers bij Een Perfecte Dag voor Literatuur waarvoor wij dit boek lazen en beschreven. Michelle van Dijk en uitgeverij Douane dank voor het toesturen van een exemplaar van dit mooie boek.
Lees hier wat anderen schreven over Darko’s lessen.
Darko’s lessen. Michelle van Dijk. 179 pp. Uitgeverij Douane.
Precies op het moment dat ze beseffen dat hun relatie echt is en dat dit wel eens zou kunnen betekenen dat ze echt voor elkaar gaan kiezen, gebeurt er iets in het leven van dertigers Bruch en Emilia, wat hun relatie voorgoed zal bepalen…
Hoe lees ik? Dat is de vraag die lezer en uitgever en columniste en recensente en lector Lidewijde Paris zichzelf stelt. Niet zozeer omdat zij dat zelf niet weet, maar omdat het een vraag is die ze regelmatig van andere lezers krijgt. Omdat ze dacht dat zij met haar decennialange leeservaring daar wel iets zinnigs over kan zeggen, besloot ze aan de hand van haar eigen leeservaringen, leesmethodes en leesprocessen dit overzichtelijke boek te schrijven om andere lezers een handvat te reiken waarmee zij meer uit een boek kunnen halen, mochten zij dat willen.
De schoppenvrouw komt er bij het kaartleggen niet goed vanaf. Deze donkere vrouw (innerlijk en uiterlijk) staat voor onrust, geheimen, duisternis. Het zou om een gescheiden vrouw gaan of een weduwe. Iemand die geheimen en schandalen niet schuwt en ze zelfs opzoekt of ze groter maakt.
Nederland heeft er een nieuw museum bij. Vanochtend was ik er al even. Nadat ik ontbijt voor de kinderen had gemaakt dwaalde ik langs het overzicht van exposities over o.a. Nooit meer slapen van W.F. Hermans, de auteurs Slauerhoff en Blaman, maar ook over diverse thema’s als Hoe komt een verhaal tot stand en debuutromans.
MZ boek- en tekstprojecten 